Category Archives: Geen categorie

Zielone Świątki czy Stado?

Najstarsze kronikarskie wzmianki o obchodach pogańskiego Stada sięgają przełomu XI i XII wieku. Kronika Herborda mówi wprost, że Stado świętowano 4 czerwca 1124 roku w grodzie księcia Warcisława w Pyrzycach. Podczas tych obchodów tańczono i śpiewano rozmaite pieśni, będące zapewne pochwałą rodzimych bóstw płodności – tj. Jarowita, Mokoszy, Łady, Roda i innych. O starosłowiańskim święcie obchodzonym w okolicach Zielonych Świąt wzmiankuje także Kosmas z Pragi, który w 1092 roku odnotował miejscowe zwyczaje tańczenia i urządzania igrzysk.

Czy wiesz że…

W Południowej Dakocie powstaje największa na świecie rzeźba, autorstwa Korczaka Ziółkowskiego (1908-1982). Z pomysłem tym zgłosili się do niego wodzowie plemienia Dakota. Ziółkowski wykupił od rządu USA górę, którą wskazali mu Indianie (oraz okoliczne tereny) i przystąpił do projektu. Rzeźba przedstawiająca Szalonego Konia po ukończeniu, będzie miała 195 m długości i 172 m wysokości.

Czy wiesz, że…

Pierwsza na świecie, uliczna latarnia naftowa, stanęła w 1854 w Gorlicach (woj. Małopolskie). Było to zasługą Ignacego Łukasiewicza, który odkrył sposób destylacji ropy naftowej. Paliwo do zasilania lampy, której konstruktorem był Łukasiewicz, czerpano z pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej w Bóbrce koło Krosna. Co ciekawe kopalnia działa do dziś.

Dziady wiosenne i witanie wiosny w dzień św. Jerzego 

Trzeci raz, na wiosnę, w czwartek po Wielkiejnocy, staropolska tradycja nakazywała obchodzić Dziady. Kto przezimował, kogo nie zmorzył rzetelny post, który wówczas mało się różnił od głodu, kto spokojnie wytrzymał zaduch i brud chaty, ten radował się Chrystusowym Zmartwychwstaniem, szczycił się życiem i triumfował nad śmiercią. Skoro słońce wzeszło, w każdej chacie jedna lub dwie kobiety szykowały się w tzw. duszne odwiedziny. Kobiety ubierały się odświętnie w białe, płócienne ubrania, ze spiżarni wynosiły za chowane umyślnie na ten cel resztki święconego i zawinąwszy je w fartuch mówiły rodzinie, że idą teraz na Dziady!